اندیشه های فلسفی در شعر جمیل صدقی زهاوی(1936-1863م.)

کلمه ی فلسفه از زبان یونانی اقتباس شده و مرکب از دو کلمه ی ""philia و "sophia" به معنای دوستدار دانایی و حکمت است. علم فلسفه به عنوان یکی از پرطرفدارترین علوم انسانی از قرن های اولیه ی اسلامی شناخته شده است و هر چند بسیاری با آن مخالفت ورزیده اند، ولی جایگاه و تأثیری آشکار را در ادبیات و دیگر رشته های علوم انسانی بر جای گذاشته است. زهاوی شاعر معاصر عراقی را به عنوان شاعر فیلسوف و فیلسوف شاعر معرفی کرده اند، اما خود وی این مسأله را انکار می کند و می گوید:«من فقط دوستدار دانش هستم.» در اشعار زهاوی مبانی و مباحث فلسفه، چهار بخش اصلی دارد که هر کدام مبتنی بر مواردی مثل فلسفه ی الهی، شامل: الله، جن و ملائکه، پیامبران و ادیان، جبر، قیامت و روح ، فلسفه ی طبیعی شامل: زمان، مکان، ماده، ابعاد نامتناهی و دور، فلسفه ی حساب شامل: نجوم و فلسفه ی علمی شامل: اصل انسان و منشأ حیات، دنیا، عزلت، عدم، اقتصاد، سیاست، اخلاق و خیر و شر می باشد. در این تحقیق پس از بیان شرح حال مختصری از زندگی زهاوی و بیان ویژگی های شعری او، به تجزیه و تحلیل شعر وی بر مبنای دیدگاه های فلسفی شاعر پرداخته شده است.